Hoán đàn
ID016097 - Tự Điển : Hoán đàn
dictionary : Cao Đài Tự Điển - Vần H
Tác Giả : Hiền Tài Nguyễn Văn Hồng (1940-2005) Bút hiệu Đức Nguyên

Hoán đàn

換壇

Hoán: Đổi, thay đổi. Đàn: đàn cúng Đức Chí Tôn.

Hoán đàn tại Tòa Thánh trong những kỳ Đại lễ cúng Đức Chí Tôn và các Đấng thiêng liêng là các Chức sắc, Chức việc và Đạo hữu Nam Nữ nhập đàn, đi từ cấp 1 Cửu Trùng Đài lên đến cấp 9, lên Cung Đạo, rồi vòng qua phía bên kia, trở xuống cấp 1 Cửu Trùng Đài, rồi lại đi trở lên, lập vị theo phẩm bực.

Cấp 1 Cửu Trùng Đài là bực Địa Thần thuộc phàm, lên cấp 4 là bực Thánh, lên cấp 9 là bực Tiên, vào Cung Đạo là bực Phật.

Đi lên từ cấp 1 lên đến cấp 9 và Cung Đạo là phàm lên Tiên Phật (phàm nhập Thánh); rồi trở xuống là Tiên Phật xuống phàm (Thánh lâm phàm), rồi quay trở lên là Lập vị.

Chỉ có Đại đàn nơi Tòa Thánh mới có đi Hoán đàn.

Chi tiết về cách đi Hoán đàn, mô tả ra như sau:

Khi tiếng kệ chuông nơi Bạch Ngọc Chung Đài vừa dứt 4 câu, vị Hộ Đàn Pháp Quân cầm cây Cờ lịnh (cờ đạo 3 màu vàng xanh đỏ, trên đó có thêu 6 chữ Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ) đi ra, có vị Hữu Phan Quân cầm Phướn Thượng Phẩm nối tiếp theo sau, rồi cả hai vị hướng dẫn các Chức sắc đi vào Tòa Thánh. Hai vị nầy đi trước, nối tiếp theo sau là các Chức sắc Hiệp Thiên Đài, phẩm lớn đi trước, phẩm nhỏ đi sau. Hết Chức sắc Hiệp Thiên Đài rồi thì Chức sắc Cửu Trùng Đài nối bước theo sau, có xen kẻ Chức sắc Phước Thiện, Chức sắc lớn đi trước, Chức sắc nhỏ đi sau. Chức sắc Cửu Trùng Đài đồng phẩm vị thì phái Thái đi trước, kế là phái Thượng và sau là phái Ngọc, rồi Chức sắc Phước Thiện phẩm tương đương đi kế sau phái Ngọc.

Thí dụ như phẩm Giáo Sư: Giáo Sư phái Thái đi trước, rồi Giáo Sư phái Thượng, kế là Giáo Sư phái Ngọc, kế đó là các Chơn Nhơn và Đạo Nhơn bên Phước Thiện. Hết Đạo Nhơn rồi mới đến Giáo Hữu phái Thái, phái Thượng, phái Ngọc, Chí Thiện, Hiền Tài, vv...

Bên Chức sắc Cửu Trùng Đài Nữ phái thì đứng chờ ở bực thềm năm cấp trước Tòa Thánh. Khi vị Đầu Sư Nam phái bước lên thềm vào Tòa Thánh thì vị Nữ Đầu Sư cũng bước lên ngang hàng, rồi đi vào Tòa Thánh. Nam phái đi vào theo cửa bên Nam, Nữ phái đi vào theo cửa bên Nữ.

Khi vào Tòa Thánh thì mọi người đều phải bắt Ấn Tý đặt lên ngực. Hai hàng Chức sắc Nam Nữ, đi hàng một, theo hai hàng cột rồng, thẳng vào Bửu điện, lên Cung Đạo. Nam phái đi ngang qua Cung Đạo, vòng qua bên Nữ phái, rồi đi thẳng xuống; còn Nữ phái cũng đi ngang Cung Đạo, vòng qua bên Nam phái rồi đi thẳng xuống.

Các Chức sắc Hiệp Thiên Đài đi dẫn đầu, khi trở xuống đến chỗ dành cho Hiệp Thiên Đài thì phân ra đứng nơi vị trí qui định của mỗi vị.

Còn các Chức sắc Cửu Trùng Đài thì đi ngang qua chỗ lập vị của Chức sắc Hiệp Thiên Đài rồi đi trở lên, đến phẩm cấp của mỗi người thì lập vị mình, Nam theo Nam, Nữ theo Nữ.

Đứng trên lầu Hiệp Thiên Đài nhìn xuống, quan sát việc đi Hoán đàn, chúng ta thấy giữa hai hàng cột rồng, mỗi bên có hai hàng Chức sắc Nam Nữ đi ngược chiều nhau, bên nây Nam đi lên thì Nữ đi xuống, bên kia Nam đi xuống thì Nữ đi lên, đi vòng từ dưới lên trên rồi từ trên xuống dưới, tạo thành một khung cảnh sống động, trật tự yên lặng, trang nghiêm, trong bầu không khí tịch mịch giữa đêm khuya, dưới ánh đèn màu huyền ảo, tượng trưng Pháp Luân Thường Chuyển.

Đức Phạm Hộ Pháp giảng giải ý nghĩa của việc đi Hoán đàn trong bài Thuyết đạo tại Đền Thánh đêm 15 tháng 2 năm Mậu Tý (dl 25-3-1948), Đại lễ vía Đức Thái Thượng Lão Quân, chép ra sau đây:

"Không có một điều chi Chí Tôn để trong pháp giới của Ngài trong cửa Đạo nầy mà không có nghĩa lý. Ít nữa mình không biết thì phải tìm cho biết, coi tại sao làm như thầy chùa chạy kim đàn vậy, tìm cho ra duyên cớ đặng hiểu biết bên trong pháp giới của Đức Chí Tôn là thế nào mà hình thể bên ngoài lại dị kỳ như vậy. Không biết phải hỏi, cả thảy nên biết rằng, không một điều gì trong nền tôn giáo nầy mà vô nghĩa lý.

Tại sao phải Hoán đàn? Nam Nữ chen nhau?

Đó là bùa Pháp Luân Thường Chuyển.

Tại sao Chí Tôn để bùa Pháp Luân Thường Chuyển tại thế nầy? Đặng chi vậy?

Hiện đã mãn Hạ Nguơn Tam Chuyển, bắt đầu Thượng Nguơn Tứ Chuyển, ta gọi là khai nguơn, nên phải để cho Pháp Luân chuyển.

Ta đã biết thì Tiên Thiên Khí và Hậu Thiên Khí chuyển làm một mới đạt Đạo đặng. Cả thảy đều biết qua, Cửu Trùng Đài nầy là Cửu Thiên Khai Hóa, còn cung trên kia là Cung Đạo. Từ trước đến nay, mỗi người mải miết tìm Đạo mà Đức Chí Tôn để giữa đó, trước mắt mà không biết. Đi Chín từng Trời để cho phần hồn đi cho cùng tột Cửu phẩm Thần Thánh Tiên, đến Phật; rồi từ Phật xuống phàm, rồi từ phàm trở lên Phật, chuyển luân như vậy, Bí pháp gọi là đạt Đạo.

Tại sao cả thảy không tìm hiểu, rồi không chịu vô Hoán đàn, sợ mỏi chân, chờ trong nầy thiên hạ đi giáp vòng rồi mới vô cúng mà thôi.

Cũng vì bởi không Hoán đàn là không đạt được Thể pháp đó, không đủ theo pháp giới của Chí Tôn, nên người cầm pháp có phận sự không cho vô, tức là không cho làm loạn Đạo."